Articles by: fdxv_admin

Ελληνικό Φόρουμ Γεωπάρκων

Το Ελληνικό Φόρουμ Γεωπάρκων ιδρύθηκε το 2007 με στόχο τον συντονισμό των ενεργειών και δράσεων των περιοχών που έχουν αναγνωρισθεί ως Γεωπάρκα στην Ελλάδα και η προβολή τους αλλά και την ενίσχυση της προσπάθειας ανάδειξης των γεωλογικών μνημείων και θέσεων της γεωλογικής και γεωμορφολογικής κληρονομιάς της Ελλάδας γενικότερα.

Στις δράσεις του Ελληνικού Φόρουμ Γεωπάρκων περιλαμβάνεται η στήριξη και ενίσχυση του Ευρωπαϊκού Δικτύου Γεωπάρκων και του Παγκόσμιου Δικτύου Γεωπάρκων με δράσεις.

Τα Γεωπάρκα που συμμετέχουν είναι:

  • το Απολιθωμένο Δάσος της Λέσβου (2000)
  • το Φυσικό Πάρκο Ψηλορείτη (2001)
  • το Εθνικό Πάρκο Χελμού – Βουραϊκού (2009)
  • η περιοχή του Εθνικού Δρυμού Βίκου – Αώου (2010)
  • το Φυσικό Πάρκο Σητείας (2015)
  • το Γεωπάρκο Γρεβενών-Κοζάνης (2021)
  • το Γεωπάρκο Κεφαλονιάς – Ιθάκης (2022)
  • το Γεωπάρκο Λαυρεωτικής (2023)

ενώ υπό ένταξη βρίσκονται το Γεωπάρκο Νισύρου και το Γεωπάρκο Μετεώρων -Πύλης. Το Φόρουμ εκτός από τα υφιστάμενα Γεωπάρκα της Ελλάδας συμμετέχει και η Εθνική Επιτροπή για την UNESCO, το ΙΓΜΕ, τα Υπουργεία Τουρισμού και Περιβάλλοντος και άλλοι Ακαδημαϊκοί φορείς.

Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφτείτε εδώ: http://www.hellenicgeoparks.gr/

Ευρωπαϊκό Δίκτυο Γεωπάρκων

Το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Γεωπάρκων ιδρύθηκε τον Ιούνιο του 2000 με μία δράση LEADER για τη «Βιώσιμη ανάπτυξη αγροτικού χώρου», και στην οποία συμμετείχαν αρχικά 4 Γεωπάρκα από 4 διαφορετικές χώρες της Ευρώπης, το Haute-Provence Geopark, το Vulkaneifel Geopark, το Απολιθωμένο Δάσος Λέσβου και το Maestrazgo Geopark με στόχο την προστασία της Γεωποικιλότητας, την ανάδειξη της γεωλογικής κληρονομιάς και την αειφόρο ανάπτυξη των περιοχών με ιδιαίτερη γεωλογική κληρονομιά, κυρίως μέσω της ανάπτυξης του γεωτουρισμού.

Το Δίκτυο συνέστησαν τέσσερις φορείς με μία δράση LEADER για τη «Βιώσιμη ανάπτυξη αγροτικού χώρου», και στην οποία συμμετείχαν αρχικά 4 Γεωπάρκα από 4 διαφορετικές χώρες της Ευρώπης, από την Γαλλία, την Ισπανία, τη Γερμανία και την Ελλάδα, το Haute-Provence Geopark, το Vulkaneifel Geopark, το Απολιθωμένο Δάσος Λέσβου και το Maestrazgo Geopark, οι οποίοι διαχειρίζονται περιοχές με ιδιαίτερο γεωλογικό ενδιαφέρον.

Το 2023 τα μέλη του Δικτύου έγιναν 94 προερχόμενα από 28 διαφορετικές  Ευρωπαϊκές χώρες.

Επιδίωξη του Δικτύου είναι η διερεύνηση και η συμμετοχή σε αυτό των σημαντικότερων γεωλογικών μνημείων από όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες. Όλα τα μέλη του Δικτύου είναι κάτοχοι του διακριτικού σήματος «European Geopark».

Το Δίκτυο λειτουργεί μέσω της συνεχούς ηλεκτρονικής επικοινωνίας των μελών, της πραγματοποίησης δύο συναντήσεων το χρόνο που λαμβάνουν χώρα σε διαφορετικό γεωπάρκο κάθε φορά, της διοργάνωσης του συνεδρίου κάθε δύο χρόνια, στο οποίο παρουσιάζονται οι νέες υποψηφιότητες για ένταξη στο Δίκτυο και της συμμετοχής σε κοινά προγράμματα στα πλαίσια των οποίων τα μέλη του Δικτύου συνεργάζονται με στόχο την ανταλλαγή πρακτικών και εμπειριών και την από κοινού δράση για την προστασία της γεωλογικής κληρονομιάς της Ευρώπης, την αξιοποίηση και ανάδειξη των γεωλογικών φυσικών μνημείων, την ανάπτυξη ειδικών μορφών τουρισμού και την προώθηση της αειφόρου ανάπτυξης των περιοχών των Γεωπάρκων, μέσω του γεωτουρισμού.

Παγκόσμιο Δίκτυο Γεωπάρκων

Το Δίκτυο των Παγκόσμιων Γεωπαρκών δημιουργήθηκε το 2004 υπό την αιγίδα της UNESCO  με σκοπό την προώθηση της προστασίας της γεωλογικής κληρονομιάς και του γεωτουρισμού σε όλο τον κόσμο. Από το 2014 λειτουργεί με τη μορφή μη-κερδοσκοπικού διεθνούς οργανισμού με έδρα το Παρίσι. Μάλιστα από τις 17 Νοεμβρίου 2015, όταν η Γενική Διάσκεψη της UNESCO στο Παρίσι αποδέχθηκε ομόφωνα τη δημιουργία ενός νέου προγράμματος, το “Διεθνές Πρόγραμμα για Γεωεπιστήμες και  Γεωπάρκα” (International Geosciences and Geoparks Program), τα Γεωπάρκα που ανήκουν στο Δίκτυο των Παγκόσμιων Γεωπάρκων αναγνωρίζονται ως περιοχές με τον τίτλο «Παγκόσμια Γεωπάρκα UNESCO».

Το Παγκόσμιο δίκτυο γεωπάρκων προωθεί σε συνεργασία με την UNESCO την ανάπτυξη των γεωπάρκων σε όλες τις ηπείρους και τη δημιουργία και ηπειρωτικών δικτύων όπως το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Γεωπάρκων, Το Δίκτυο Ασίας-Ειρηνικού, Το δίκτυο Λατινικής Αμερικής-Καραϊβικής, Το Δίκτυο Γεωπάρκων Βόρειας Αμερικής και το Αφρικανικό Δίκτυο Γεωπάρκων.

Ο σκοπός του παγκόσμιου δικτύου των γεωπάρκων είναι η προώθηση της δίκαιης γεωγραφικής κατανομής, της ανάπτυξης και της επαγγελματικής διαχείρισης των Παγκόσμιων Γεωπάρκων, η προώθηση της γνώσης και της κατανόησης της φύσης, της λειτουργίας και του ρόλου των Παγκόσμιων Γεωπάρκων, η παροχή βοήθειας στις τοπικές κοινωνίες ώστε να εκτιμήσουν την φυσική και πολιτιστική τους κληρονομιά, η διατήρηση της Παγκόσμιας Κληρονομιάς για τις μελλοντικές γενιές ανθρώπων, η εκπαίδευση του κοινού σχετικά με θέματα των γεω-επιστημών και της σχέση τους με περιβαλλοντικά ζητήματα και φυσικές καταστροφές, η διασφάλιση της βιώσιμης κοινωνικο-οικονομικής και πολιτιστικής ανάπτυξης με βάση τα φυσικά/γεωλογικά συστήματα, η προώθηση της διασύνδεσης  μεταξύ διατήρησης της γεωλογικής και πολιτιστικής κληρονομιάς σε διαφορετικούς πολιτισμούς μέσω συνεργασιών και συμμετοχικών διαχειριστικών σχημάτων, η προώθηση της έρευνας, και η προώθηση κοινών δράσεων μεταξύ των συμμετεχόντων γεωπάρκων.

Το Παγκόσμιο Δίκτυο Γεωπάρκων αναπτύσσεται γρήγορα και μέχρι σήμερα (2023) περιλαμβάνει 195 γεωπάρκα από 48 χώρες. Η συμμετοχή στο Δίκτυο δεν προσδίδει ιδιαίτερο νομικό καθεστώς, αλλά αποτελεί ουσιαστικά μια ετικέτα, ένα σήμα ποιότητας. Το Παγκόσμιο Δίκτυο συνεδριάζει κάθε 2 χρόνια. Τα μέλη του Δικτύου αξιολογούνται κάθε τέσσερα χρόνια από ειδικούς του Δικτύου και άλλων Διεθνών Οργανισμών, με στόχο τη διασφάλιση υψηλών ποιοτικών χαρακτηριστικών σε κάθε περιοχή.

Για περισσότερες πληροφορίες:

19-Λίμνη Τσιβλού

Η λίμνη Τσιβλού βρίσκεται στο βορειοανατολικό τμήμα του γεωπάρκου. Πρόκειται για μια λίμνη που δημιουργήθηκε εξαιτίας μιας μεγάλης φυσικής καταστροφής το 1913. Πιο συγκεκριμένα οι υψηλές βροχοπτώσεις εκείνη τη χρονιά και η αστάθεια των πρανών εξαιτίας των ρηγμάτων προκάλεσαν μια μεγάλη κατολίσθηση. Το κατολισθένων υλικό έφραξε την κοίτη του ποταμού Κράθη, κατέστρεψε το χωριό Συλίβαινα και δημιούργησε την νεαρή αυτή λίμνη με ηλικία μόλις 110 ετών! Το τοπίο είναι μοναδικό γύρω από αυτήν την ορεινή λίμνη η οποία βρίσκεται ανάμεσα σε πυκνό δάσος και ενδείκνυται για δραστηριότητες εναλλακτικού τουρισμού.

17-Λίμνη Δόξα

Στα ανατολικά όρια του γεωπάρκου και στα βορειοδυτικά περιθώρια της πόλγης του Φενεού βρίσκεται η λίμνη Δόξα. Λόγω της ύπαρξης ενός αρδευτικού φράγματος σε τμήμα της κοιλάδας του Φενεού δημιουργήθηκε αυτή η εκπληκτικής ομορφιάς τεχνητή λίμνη. Στα περιθώρια της μπορεί κανείς να παρατηρήσει το τεκτονικό παράθυρο του Φενεού όπου παλιότερα πετρώματα, σχιστόλιθοι και χαλαζίτες της Φυλλιτικής – Χαλαζιτικής σειράς, ξεπροβάλλουν ανάμεσα σε νεώτερα της γεωτεκτονικής ζώνης Τρίπολης εξαιτίας της δράσης ρηγμάτων. Εντός της Λίμνης Δόξας, βρίσκεται ένα μικρό εκκλησάκι Βυζαντινού ρυθμού το οποίο συμπληρώνει υπέροχα το ειδυλλιακό τοπίο.

33-Κλήμα του Παυσανία

Το κλήμα βρίσκεται σε υψόμετρο 470 μ, σε μια πλαγιά με Βόρειο προσανατολισμό (ιδανικό υψόμετρο και προσανατολισμός για την ανάπτυξη κλήματος) στον περίβολο του ναού του Αγ. Νικολάου Παγκρατίου. Το κλήμα βρίσκεται σε έδαφος προερχόμενο από την αποσάθρωση μεταβατικών στρωμάτων και φλύσχη ηλικίας Μαιστρίχτιου- Ηωκαίνου (72,1- 56,00 εκ. έτη) της ενότητας Πίνδου. Τα πλούσια σε ασβέστιο, μαγνήσιο και αργιλικά ορυκτά έδαφος και υπέδαφος, καθώς και το σχετικά ήπιο κλίμα που επικρατεί στην περιοχή σε συνδυασμό με το υψόμετρο και τη θέση φαίνεται να είναι υπεύθυνα για τη μακρόβια διατήρηση αυτού του κλήματος, το οποίο έχει ιστορία 3.000 χρόνων και σχετίζεται με τον αρχαίο Έλληνα περιηγητή Παυσανία.

18-Σολός

Νοτιοδυτικά του οικισμού Σόλο, εμφανίζονται τα στρώματα Τυρού, πολυπτυχωμένα. Συγκεκριμένα, αποτελούνται από σύμπλεγμα ιζηματογενών και ηφαιστειακών πετρωμάτων χαμηλού βαθμού μεταμόρφωσης (συνθήκες χαμηλής πίεσης και θερμοκρασίας). Το σύμπλεγμα αυτό καλύπτει ένα ηλικιακό εύρος από το Ορδοβίσιο ή το Σιλούριο έως το Πέρμιο (485-251 εκ. χρόνια!) και πιθανότατα αποτελούν το προ-Αλπικό υπόβαθρο της γεωτεκτονικής ζώνης της Τρίπολης. Ο σχηματισμός των πετρωμάτων έγινε κατά τη διάρκεια της Καδόμιας (Νέο-Προτεροζωικός – Κάμβριο, 1000-485 εκ χρόνια!!) και Βαρίσκιας (Μέσο Δεβόνιο –Πέρμιο, 393-251 εκ χρόνια!!) ορογένεσης δηλαδή σε μια πολύ μακρινή περίοδο του γεωλογικού χρόνου όπου δημιουργούνταν μια οροσειρά που δεν υπάρχει πια. Πρόκειται για τα μοναδικά ηφαιστειακά πετρώματα στην περιοχή του γεωπάρκου και διακρίνονται για την εξαιρετικά μεγάλη τους ηλικία.

16-Βεσίνι Ραδιολαρίτες

Σε κοντινή απόσταση από το χωριό Βεσίνι, συναντάται η τυπική εμφάνιση πηλιτών Καστελλίου και ραδιολαριτών της ενότητας Πίνδου. Πρόκειται για την πιο αντιπροσωπευτική θέση εμφάνισης των πετρωμάτων αυτών στο γεωπάρκο. Το πετρόκτιστο χωριό Βεσίνι είναι ένας από τους τέσσερις χαρακτηρισμένους παραδοσιακούς οικισμούς της Αχαΐας και έχει ιστορία στην κατασκευή παραδοσιακών χαλιών. Από το χωριό ο επισκέπτης μπορεί να απολαύσει μια πανοραμική θέα 300 μοιρών και να θαυμάσει τον ορίζοντα με τα γύρω βουνά.

10-Πριόλιθος

Πριν από το χωριό Πριόλιθος, υπάρχει μια χαρακτηριστική εμφάνιση της κλαστικής σειράς Πριολίθου, δηλαδή της βάσης της ενότητας Πίνδου. Πρόκειται για την μοναδική εμφάνιση των παλαιότερων πετρωμάτων της ενότητας Πίνδου στην περιοχή. Αναλυτικότερα, η σειρά αυτή περιέχει στρώματα ψαμμιτών – ιλυολίθων με ενστρώσεις ασβεστόλιθων με πυριτικούς κονδύλους.  Στα πετρώματα αυτά υπάρχουν συχνά φυτικά απολιθώματα, σπάνια αποτυπώματα Halobia (δίθυρα) και κωνόδοντα (πρώιμα ψάρια ηλικίας 237-227 εκ. χρόνων!-Κάρνιο). Το χωριό Πριόλιθος συμμετείχε στον απελευθερωτικό αγώνα κατά τον Β παγκόσμιο πόλεμο.

09-Λιγνίτες Ξυδιά

Η λιγνιτοφόρα περιοχή του Ξυδιά εντάσσεται στην ευρύτερη περιοχή της λιγνιτοφόρας λεκάνης των Καλαβρύτων. Παρατηρούνται κυρίως χερσαία και ποταμο-λιμναία ιζήματα και λιγνιτικές ενδιαστρώσεις. Τα λιμναία στρώματα αποτέθηκαν σε μια μικρής έκτασης λίμνη, η οποία εκτεινόταν προς βορρά. Η εκμετάλλευση του λιγνίτη ξεκίνησε στα ορυχεία του Ξυδιά το  1918 για οικιακούς σκοπούς θέρμανσης, και 5 χρόνια αργότερα η εξόρυξη εντατικοποιήθηκε. Το λιγνιτωρυχείο του Ξυδιά συνέχισαν την λειτουργία τους μέχρι την δεκαετία του ’80, με σκοπό την παροχή με λιγνίτη της μονάδας ηλεκτρικής ενέργειας στην Μεγαλόπολη.